Wat gaat er weleens mis? Gelukkig gaat het bijna altijd goed en doen onze producten gewoon wat ze moeten doen en vooral wat onze klanten er van verwachten. Heel soms komt het echter voor er iets mis gaat en dat is natuurlijk zowel voor u als voor ons vervelend zodat we dat zoveel als mogelijk willen voorkomen. Hieronder vindt u daarom een overzicht van de problemen die we af en toe tegen komen en wat de oplossingen daarvoor zijn.
Probleem met de droogtijd
De keren dat we een probleem ontvangen is in vrijwel alle gevallen het gemelde probleem dat de olie een (veel) langere droogtijd nodig heeft dan wij aangeven. Oorzaak van dit probleem is weer in vrijwel alle gevallen dat klanten de olie hebben aangebracht alsof het vernis is en het oppervlak niet uitpoetsen in de veronderstelling dat een twee keer zo dikke laag ook vast wel twee keer zo goed zal zijn. Niets is echter minder waar. Doel van een olie-afwerking is om olie in het hout te brengen; niet om een oliefilm op het hout aan te brengen. Dat het bij sommige producten van andere merken geen probleem is om een dikkere laag aan te brengen of om de olie niet uit te poetsen wordt veroorzaakt door het feit dat die producten een serieus aandeel oplosmiddelen bevatten die tijdens het drogen verdampen waardoor uiteindelijk toch een dunne film achterblijft. Voor onze producten geldt echter dat deze geen of weinig oplosmiddelen bevatten. Als daarmee dus een laag olie op het hout wordt aangebracht dan zal het deel olie wat niet door het hout meer wordt opgenomen als een soort vernislaag op het oppervlak achterblijven. Als de bovenzijde van die oliefilm vervolgens gaat drogen (wat vrij snel gebeurt) dan wordt daardoor een afsluitende laag op het oppervlak gevormd die u kunt vergelijken met een soort plastic zakje. Door die afsluitende laag kan de olie daaronder erg moeilijk zuurstof opnemen waardoor het drogen ernstig wordt vertraagd. Naarmate de gedroogde laag dikker wordt, wordt tijdens drogen ook de "plastic zak" steeds dikker waardoor het steeds moeilijker en moeilijker wordt voor de onderste oliemoleculen om nog te drogen. Effect is dus dat een twee keer zo dikke oliefilm wel 4 keer of nog langer nodig heeft om te drogen, een 3 keer zo dikke oliefilm wel 9 keer en zo verder.
De algemene werkwijze is dan ook als volgt:
Let op *) De hier en op onze blikken genoemde 30 minuten zijn gebaseerd op normale temperaturen van circa 20 graden. Bij hogere temperaturen droogt de olie aanmerkelijk sneller en dient er dus aanmerkelijk sneller te worden uitgepoetst, bij aanmerkelijk lagere temperaturen kan de olie langer blijven zitten. Het is dan ook zaak de olie te verwerken bij normale omstandigheden en bij aanvang van de werkzaamheden steeds eerst een proefstukje op te zetten om te bepalen wat de beste tijd is om met het uitpoetsen te beginnen. Breng de olie om die reden dan ook NIET IN DE ZON aan en zorg er zoals gezegd steeds voor dat er GEEN OLIE ÓP HET OPPERVLAK ACHTERBLIJFT.
Raakt uw doek verzadigd tijdens het uitpoetsen dan neemt u natuurlijk een nieuwe, schone doek.
U begint dus met het uitpoetsen terwijl de olie nog nat is; wacht niet tot het oppervlak al een vel begint te vormen want dat maakt het uitpoetsen niet makkelijker en geeft ook snel een onregelmatig oppervlak.
Als u op die manier werkt brengt u een egale oliefilm aan in het oppervlak en dat is de bedoeling.
Is het toch mis gegaan? Lees dan hier hoe u dit het beste op kunt lossen.
Probleem met indrogen van resten olie
Wat we af en toe horen is dat mensen een aangebroken blik over hebben en als ze dat na enige tijd weer willen gebruiken tot ontdekking komen dat de resterende inhoud geheel of gedeeltelijk is ingedroogd en onbruikbaar is geworden. Zonde dus van het product en natuurlijk van het geld.
Oorzaak van het indrogen is het feit dat de resterende olie in het blik keurig gaat reageren met zuurstof zoals we de olie dat hebben geleerd. Als er maar voldoende zuurstof in het blik zit kan de olie dus een keurige film vormen zoals het bedoeld is maar waar u waarschijnlijk, zolang de olie nog in het blik zit, iets minder enthousiast over wordt. Om dit euvel iets te verminderen hebben we bij sommige producten een "velvormings-verhinderings-middel" opgenomen. Daarmee wordt het probleem niet opgelost maar wel iets verminderd. Als we daar teveel van op zouden nemen dan zou de olie ook in het hout niet meer drogen en dat is uiteraard weer niet de bedoeling. Ouderwetse oplossingen om te voorkomen dat restjes olie indrogen is dan ook om deze eenvoudig over te gieten in een lege pot of fles die zo groot is dat de olie tot bijna aan de rand komt en er dus nog maar heel erg weinig ruimte voor zuurstof in de fles overblijft. Geen zuurstof? Geen droging! De beste oplossing is echter om direct na openen van een nieuw blik dit over te gieten in een StopLossBag waar u via deze link alles over te weten komt.
Wie zich prettiger voelt bij de ouderwetse oplossingen heeft de keuze uit de volgende alternatieven:
Reacties met andere producten
Onze oliesoorten zijn ontwikkeld om te worden toegepast op onbehandeld hout en hoewel olie-afwerkingen onderling normaliter niet reageren komt het heel af en toe voor dat producten van andere fabrikanten reageren met onze olie met als gevolg dat de afwerklaag gaat schrompelen, rimpelen of er vellen aan het oppervlak komen te hangen. Is uw oppervlak dus reeds behandeld met een ander product doe dan eerst een proefstukje op een onafhankelijke plaats om te kijken of het vorige product en onze olie elkaar wel of niet aardig vinden. U voorkomt daarmee mogelijke problemen en het daarmee gepaard gaande werk.
Reacties met inhoudsstoffen
Hout is een natuurproduct waardoor het ene stuk hout op allerlei punten van het andere stuk hout verschilt en ook twee stukken Eikenhout bijvoorbeeld lang niet altijd hetzelfde reageren. Ook hier geldt dat het vrijwel altijd goed gaat maar dat moeder natuur soms blijkbaar een gekke bui heeft waarin ze hout maakt dat spontaan reageert met afwerkproducten waardoor het resultaat bijvoorbeeld donkerder uit kan vallen dan gebruikelijk is. Ook hiervoor geldt dus: maak een proefstuk voordat u een groot oppervlak behandeld. U kunt dan zelf even aan de producten en de werkwijze wennen en weet dan zeker dat dat er geen gekke dingen gebeuren.
Hoeveel lagen heb ik nodig?
Op de blikken van collega's vindt u vaak een tekst waarin u wordt verteld dat u bijvoorbeeld 2, 3 of 4 lagen van het betreffende product aan dient te brengen. Op onze blikken komt u een dergelijke concrete tekst niet tegen maar vertellen we u hoogstens dat "over het algemeen 1 laag volstaat". Reden daarvoor is dat een concreet antwoord op de vraag hoeveel lagen u aan moet brengen niet te geven is omdat dat af hangt van de gewenste mate van bescherming én van het specifieke stuk hout.
Doel van een olie-afwerking is namelijk om het hout te verzadigen met olie. Zodra het hout eenmaal verzadigd is met olie kan het dus geen nieuwe olie meer opnemen en als het geen olie meer kan opnemen dan kan het dus ook geen regenwater, koffie of groentesoep meer opnemen en hebben we de bescherming dus keurig in orde want hout dat niet nat wordt geeft ook geen vlekken en gaat ook niet rotten. Doel is dus om zoveel lagen aan te brengen tot het hout niets meer opneemt. De algemene werkwijze om olie te verwerken is:
Er komt dus een moment dat u bij het uitpoetsen denkt: Nou deze laag had ik ook wel kunnen laten, ik zit nu alles er weer af te poetsen wat ik er net op gesmeerd heb..." En dat is precies de bedoeling want op dat moment zit het hout dus vol, kan het geen olie meer opnemen en neemt het dus ook geen water en andere narigheid meer op. Kortom, u brengt dus niet 1, 2 of 6 lagen maar zoveel lagen aan als nodig zijn om het hout volledig te verzadigen en dat betekend dat een keurig met de nerf gezaagde plank van een dichte houtsoort waarschijnlijk aan 1 laag al wel voldoende zal hebben terwijl een snijplank die gemaakt is van kops hout misschien wel 15 lagen nodig heeft voor hij compleet verzadigd is...
Tweede opmerking van hierboven was dat het aantal lagen afhangt van de gewenste bescherming. Het zal u niet verbazen dat de bescherming voor een tv-meubel dat slechts een beetje gezellig staat mooi te zijn in een keurig verwarmde woonkamer een stuk minder degelijk hoeft te zijn dan de bescherming van een tuinset die het hele jaar door buiten in weer en wind mag vertoeven. Het spreekwoordelijke tv-meubel bewerken we direct met onverdunde olie en zal normaliter aan een laag of 2 voldoende hebben om verzadigd te raken. Voor de tuinset willen we natuurlijk zoveel mogelijk olie in het hout zien te pompen want hoe dikker we de oliefilm in het hout kunnen maken hoe degelijker de bescherming wordt en dus hoe langer het hout mee zal gaan. Voor die toepassingen beginnen we dus vaak met óf Impregneerolie, of met een verdunde variant van de olie. Voor veel toepassingen wordt bijvoorbeeld de volgende werkwijze toegepast:
Het al dan niet verdunnen van de olie is geen exacte wetenschap maar werkt eenvoudig als volgt: Hoe sterker wordt verdund, hoe dieper de olie in zal dringen, hoe dikker de uiteindelijke oliefilm en dus hoe beter de uiteindelijke bescherming zal worden maar ook hoe meer lagen nodig zullen zijn om het hout volledig te verzadigen en dus ook hoe meer werk en materiaal daarvoor benodigd is...
Stof en lappen
Bij het drogen van natuurlijke oliën zoals Lijnolie en Tungolie komt warmte vrij waardoor lappen en stof kunnen gaan broeien en spontaan ontbranden. Zorg er dus altijd voor dat u lappen waarmee een natuurlijk olie is uitgepoetst uitgespreid te drogen worden gelegd en niet op een prop gefrommeld worden. Behalve de lappen kan er ook broei ontstaan in schuurstof, zeker als een olielaag met een machine geschuurd is waarbij veel warmte vrij kan komen. Zorg er dus ook voor dat de stofzak van de schuurmachine direct wordt leeg gemaakt en op passende wijze wordt afgevoerd om ook op die wijze brand te voorkomen. Wie deze simpele maatregelen neemt kan vrolijk en veilig met natuurlijke oliën aan de slag.
Verkleuring van het oppervlak
Lijnolie producten vergelen op redelijk korte termijn en worden op lange termijn zwart wat vooral bij lichte houtsoorten duidelijk zichtbaar is. Tungolie kent dit vergelen en verzwarten niet. Doordat een kwalitatief goede olie diep in het hout indringt maakt dit de vezels transparant waardoor het hout altijd donkerder wordt. Hoeveel donkerder het hout wordt hangt af van de houtsoort. Daarnaast kan het hout donkerder worden doordat het oppervlak na het schuren niet voldoende stofvrij is gemaakt. Het achtergebleven stof neemt dan olie op waardoor ieder stofdeeltje iets donkerder wordt en alle stofdeeltjes bij elkaar dus een extra verdonkerend effect geven. Kortom:
Geknoeid!
Als u bijvoorbeeld balken boven een mooie vloer wilt oliën is het natuurlijk verstandig om de ondergrond eerst af te dekken met plasticfolie. Mochten er toch ergens olie op komen waar u dat niet gedacht had dan kan dat direct worden verwijderd met Lijnoliezeep of Terpentijnolie. Laat de olie niet opdrogen want dan is alleen fysiek verwijderen nog mogelijk. Olie die is verdund met Terpentijnolie dringt daardoor nog dieper in. Wees dus niet te zuinig met de Terpentijnolie en zorg dat de olie volledig weg is voor u de plek des onheils verlaat en de olie door kan drogen. Maar zoals gezegd is voorkomen natuurlijk nog veel beter dan genezen.
Droogsel in het blik
Zoals u duidelijk zal zijn uit de rest van deze website zijn de oliën die wij leveren drogende oliën. Deze oliën drogen onder invloed van zuurstof en sommige oliën doen dat heel erg enthousiast. Om volume verschillen in de olie op te kunnen vangen zonder dat de blikken barsten kunnen we de blikken niet tot boven aan toe afvullen. Daardoor zit er in ieder blik dus een klein beetje zuurstof als we deze hebben gevuld. Door het enthousiasme van sommige oliën kan het dan ook voor komen dat de olie nadat wij deze in het blik hebben gedaan de zuurstof bovenin het blik al verwerkt waardoor wat droogsel in het blik ontstaat. Dit droogsel doet niets af aan de kwaliteit van de olie en kan eenvoudig met een oude nylonkous of een verfzeefje worden verwijderd. Mocht u na de klus olie over hebben dan zorgt u er natuurlijk weer voor dat er zo weinig mogelijk zuurstof bovenin de fles of het blik aanwezig is bij het opbergen (u vindt daarvoor in de tekst hierboven een aantal tips).